To, co zachwyca w biżuterii, to m.in. kunszt wykonania, kamienie i ich cechy, szczególnie kolor. Szmaragdowa zieleń przykuwa uwagę i pojawia się w jubilerskich marzeniach jako pierścionek zaręczynowy ze szmaragdem lub inna, unikatowa biżuteria ze szmaragdami. Czym jest szmaragd i czy można dostać szmaragd na zamówienie?
Szmaragd - dawne właściwości
Szmaragd był znany już od IV tysiąclecia przed Chr. jako cenny klejnot, poszukiwany talizman, służył celom kultowym, magicznym i leczniczym. Wierzono w jego nadprzyrodzone właściwości, które pomagały rzekomo przewidzieć los człowieka. Posiadacze tego kamienia byli uważani za potężnych. Szmaragdowa zieleń, jak zieleń Ziemi, miała działać kojąco na zmysły człowieka, przynosić mu radość i spokój, a więc miała go jednoczyć z otoczeniem.
fot. Kolczyki osiemnatowieczne ze szmaragdami - KAREA Gemstone Space
Szmaragd - pochodzenie
Szmaragd to jedna ze szlachetnych odmian berylu, inne to np. akwamaryn, morganit, goshenit, heliodor, bixbit. Zasoby przyrodnicze w ten kamień są dość skromne, w połączeniu z niezwykłymi walorami dekoracyjnymi szmaragdu, sprawia, że jest nie tylko kamieniem poszukiwanym, ale również wysoko cenionym. Jego obecne zasoby, eksploatowane w celach jubilerskich, ograniczają się współcześnie do kilku krajów: Afganistan, Australia, Austria, Brazylia, Indie, Kolumbia, Norwegia, Pakistan, Republika Południowej Afryki, Rosja, Stany Zjednoczone, Tanzania, Zambia, Zimbabwe.
Szmaragdowe ogrody
Charakterystycznymi dla szmaragdu, głównymi cechami, jest zielona barwa i widoczne gołym okiem inkluzje. Szmaragd należy do grupy kamieni, w której inkluzje są powszechne i łatwo dostrzegalne, a mimo to cenione jako kamienie jubilerskie. W uproszczeniu, inkluzją nazywa się każdy naturalny defekt wewnątrz kamienia, który wpływa na jego kruchość, walory dekoracyjne lub przepływ światła. Rozpoznanie specyfiki inkluzji może zdradzić pochodzenie kamienia lub wskazać czy kamień jest naturalny.
Bywa, że inkluzje układają się w kamieniu w taki sposób, że przypominają wyglądem kompozycje kwiatowe, stąd często, dla podkreślenia ich piękna, nazywa się je szmaragdowymi ogrodami.
Inkluzje powodują, że szmaragdy są dość kruche i w wyrobach jubilerskich chętniej używa się do ich oprawy miękkich stopów metali szlachetnych, np. srebra próby 925 lub złota próby 750.
fot. Pierścionek z żółtego i białego złota ze szmaragdem i diamentami
Szlif szmaragdowy
Na podstawie szczególnych właściwości optycznych szmaragdu, określono dla niego sposób szlifowania, który pozwala mu uzyskać jak największy blask. To prostokątna lub kwadratowa forma szlifu o ściętych narożach - odmiana szlifu schodkowego. Biorąc pod uwagę jakość surowej bryły, szmaragdy szlifuje się również na inne sposoby, wzorując się np. na szlifie brylantowym, bagiety, markizy, kaboszonu.
Po oszlifowaniu, szmaragdy poddaje się impregnacji, która zwiększa przezroczystość kamienia i intensywność barwy. Substancje impregnujące wypełniają szczeliny i pęknięcia w kamieniu, przez co są mniej widoczne. Zabieg jest stosowany od wieków, a przy zastosowaniu współczesnych środków, znacząco wpływa na trwałość kamienia.
Ocena szmaragdu
Rzeczoznawca do oceny szmaragdu ma do dyspozycji ogrom własnej wiedzy, doświadczenia i specjalistycznych narzędzi. Bierze też pod uwagę znacznie więcej cech i parametrów.
Kupując szmaragd, możemy nie mieć dostępu do tej fachowej wiedzy, ale warto wiedzieć, jakie najważniejsze cechy wpływają na cenę i walory estetyczne szmaragdu.
Najwyżej cenione są kamienie przezroczyste, zielone, o nasyconej barwie. Znajdujące się wewnątrz inkluzje nie powinny wpływać na przezroczystość kamienia. Szlif powinien wyglądać na symetryczny.
Najłatwiej zauważyć, że im większa masa karatowa, tym wyżej ceni się wartość szmaragdu. Na cenę również wpływa fakt, że w przyrodzie piękne okazy występują niezwykle rzadko.
Potwierdzeniem jakości kupowanego szmaragdu powinien być załączony certyfikat z uwzględnieniem barwy, czystości, szlifu i masy, podpisany przez dyplomowanego rzeczoznawcę. Oświadczenie producenta biżuterii o jakości kamieni, nie jest certyfikatem.
fot. Kolczyki art déco ze szmaragdami i diamentami
Pierścionek zaręczynowy ze szmaragdem
Najpopularniejszym prezentem na zaręczyny jest pierścionek zaręczynowy z brylantem. To jednak przyjęty zwyczaj, nie reguła. Według mitów, szmaragd był popularnym kamieniem zaręczynowym. Wierzono, że szmaragd strzeże ludzkiej miłości i szczęścia, a zmiana jego barwy, rzekomo, ostrzegała przed niewiernością jednego z zakochanych. Pierścionek zaręczynowy ze szmaragdem może być zatem wyjątkowym prezentem. Współcześnie doceniamy szmaragd za intensywną barwę i inkluzje, które czynią każdy egzemplarz niepowtarzalnym. Wręczony ukochanej, będzie pięknym wyznaniem miłosnym, podkreślającym silne przywiązanie i wyjątkową więź.
fot. Pierścionek z trzema dużymi szmaragdami
Unikatowa biżuteria ze szmaragdami
Myśląc o odpowiedniej okazji na wręczenie szmaragdowego prezentu, należy rozważyć narodziny nowego członka rodziny. W dojrzałym średniowieczu była tradycja obdarowywania pierworodnych kamieniami szlachetnymi. Dla dzieci, urodzonych w maju najodpowiedniejszy był szmaragd. Maj określano miesiącem budzenia się przyrody, miesiącem czystej, nieskazitelnej zieleni. Z czasem, ta piękna tradycja przeszła na wszystkie dzieci nowo narodzone, a także ich matki.
Jeżeli w nie uda się odnaleźć odpowiedniej unikatowej biżuterii ze szmaragdami w ofercie sklepu, złotnicy z pracowni Złoto-Orla Sobolewski wykonają biżuterię i oprawią w nią szmaragd na zamówienie, wedle pomysłu Klienta.
Źródła:
Na podstawie: Sobczak T., Sobczak N. "Szmaragdy", wyd. Tomasz Sobczak, Warszawa 1998